Күптән түгел, ваҡыт үтеү менән барыһы ла онотола, хәтерҙә тик ниндәйҙер өҙөктәр генә ҡалғанын аңғарып ҡалдым. Теге, йәки был әҫәрҙе лә уҡығанымды иҫләйем, әммә ни тураһында һүҙ барғаны хәтергә төшмәй. Уның урынына был китап менән танышҡан саҡта тыуған хис-тойғолар ҡалҡып сыға. Шуға ла тормошта күберәк сағыу тәьҫораттар йыйырға кәрәклеген аңланым.
Ә ҡайһылыр ваҡытта ниндәй хис-тойғолар менән йөрөүеңде хәтерләр өсөн, шул ваҡыттағы уйҙарыңды яңыртыу зарур. Ошо маҡсатта ла был йыйынтыҡты баҫтырырға булдым. Бындағы әҫәрҙәрҙә (бөтәһендә лә түгел) мине төрлө йылда, төрлө йәштә борсоған уйҙар йәшерелгән.
Йыйынтыҡ апрелдә үк донъя күрергә тейеш ине. Сөнки был айҙа мин сирек быуат йәшемде тултырҙым. Әммә тотош донъяны баҫып алған ҡороғорвирус пландарыма үҙ төҙәтмәһен индерҙе. Тик борсолорға урын юҡ. Был ваҡыт миңә хикәйәләремде ҡабат-ҡабат уҡып сығырға, хәтерҙе яңыртырға форсат бирҙе. Бында ингән әҫәрҙәрҙең береһе лә иҫ китерлек түгел, әммә улар миңә йәшлегемде уҙғарған ваҡыт кеүек ҡәҙерле. Ошо йыйынтыҡты баҫтырып, тормошомдоң ниндәйҙер бер этабын тамамларға теләйем. Сөнки алда яңы сирек быуат бар.
Китаптың исеменә килгәндә, был ябай шаяртыу ғына түгел, ул тәү сиратта тыуған ҡалама бағышлау. Бындағы әҫәрҙәрҙең барыһы ла Өфөгә күскәс яҙылған. Әле лә был һүҙҙәрҙе ҡояш аҫтында ҡыҙынып, “Ватан” этно-паркынан ары торған майҙансыҡтағы эскәмйәләрҙең береһендә яҙып ултырам. Бында ижад ҡайнай: алда өйһөҙ әҙәм ДДТ төркөмөнөң “Это все” йырын һуҙа, унан ары үҫмер ҡыҙҙар “Тик-ток” өсөн видео яҙҙыра…
Был йыйынтыҡты мин әсәй-атайыма бағышлайым. Тап улар тәрбиәһендә үҫкәнгә ошо ижад юлына баҫҡанмындыр ҙа, тап улар ярҙамында ерҙә ныҡ торам. Был йыйынтыҡты мин, шулай уҡ, тормош юлын бергә үтергә насип булған дуҫтарға, һүҙ-кәңәш менән дәртләндереп торған таныштарға бағышлайым.
Өфө – ғәжәп ҡала. Үҙенең йөҙәрләгән йыл тарихы эсендә ул Рус дәүләтенең иң көнсығыш нөктәһе лә, коминтерн үҙәге лә булып өлгөрә. Яҡын-тирәләге ауылдарҙы берләштергән ҡала әле лә булһа биҫтәләргә бүленеп уларҙың үҙенсәлеген һаҡлай. Ике быуат элек төҙөлөп ҡыйшайып бөткән ағас өй янында егерме ҡатлы таш һәм быяла йорт тороуы аптырарлыҡ түгел. Өфө – тарих һаҡсыһы. Был ҡала урамдары әле һаман ағас ҡырҡыусы Ириада Чижованың модалы итек тауыштарын, Аксаковтарҙың уйланыуҙарын, Бабичтың йылмайыуын, Долорес Ибаррури сығыштарын, Рәми Ғарипов ярһыуын һаҡлай…
Католиктар үҙәге Ватикан булһа, Рәсәй мосолмандары үҙәге булған Өфө үҙ эсенә 1700 Ватиканды һыйҙыра, әммә шул уҡ ваҡытта ун ике йыл буйына бер мәсетте төҙөп бөтөрә алмай. Был ҡаланы кәмһетеү түгел, саҡрымдарға һуҙылған тығындары ла, ямғырҙан һуңғы бәшмәк кеүек үҫкән рэперҙары ла Өфөнөң ҡабатланмаҫ йөҙөн булдыра. Ул йөҙҙө һәр кем үҙенсә күрер. Кәйефеңә ҡарап баш ҡала урамдарында Һомайғошто ла, шүрәлене лә осратырһың. Берәүҙәр Өфөнө тиң күрмәй ситкә күсә, икенселәре бында илһам ҡанаттарында осоп килеп һуңғы төйәген таба. Тау башында балҡыған бер ҡала шул тауҙан тәгәрәтеп төшөрөп йәрәхәтләүе лә, Салауаттың атына ултыртып иркәләтеүе лә ихтимал. Миллиондан ашыу кеше йәшәгән ер бер-береһен ғүмерҙә осратмаясаҡ егет һәм ҡыҙҙарҙы бер подъезда йәшәтә ала…
